Czynniki ryzyka raka prostaty:

• wiek powyżej 40. roku życia — w większości przypadków choroba występuje w postaci bezobjawowej;
• rasa czarna — znacznie częściej zauważalne jest zachorowanie na raka prostaty wśród mężczyzn rasy czarnej szczególnie na Karaibach i w USA;
• otyłość i dieta bogatotłuszczowa — tylko zwiększona aktywność fizyczna i prawidłowa dieta są czynnikami ograniczającymi ryzyko rozwoju raka prostaty;
• obciążenie genetyczne — im więcej mężczyzn w rodzinie chorowało na raka prostaty, tym większe jest ryzyko zachorowania w stosunku do osób, które nie zostały obciążone genetycznie.

Objawy raka prostaty

Rak prostaty najczęściej wykrywany jest w stadium bezobjawowym, gdy chorzy trafiają do lekarza z powodu objawów łagodnego przerostu gruczołu krokowego czy trafiają do lekarza w związku ze stwierdzeniem podwyższonego stężenia PSA. Jeżeli nowotwór rozwija się w centralnej części gruczołu, najczęściej występującymi objawami będą dolegliwości związane z oddawaniem moczu, a więc częstomocz lub wręcz przeciwnie, trudności związane z opróżnieniem pęcherza. Nowotwór prostaty w stadium zaawansowanym może odznaczać się innymi objawami ze względu na zajęcie sąsiednich narządów. Pacjenci najczęściej wskazują na bóle podbrzusza, zaburzenia związane z oddawaniem moczu oraz stolca, jak również obrzęk genitaliów lub kończyn dolnych. Zdarza się, że w stadium zaawansowanym rak przerzuca się do kości, co może doprowadzać do bólu, niedokrwistości i złamań patologicznych.

Diagnostyka raka prostaty

Dla rozpoznania raka prostaty zasadnicze jest określenie stężenia PSA w surowicy — warto wiedzieć, że stężenie na markerze wzrasta również w następstwie zapalenia stercza czy jego łagodnego rozrostu. U chorych na raka gruczołu krokowego nieprawidłowości można wykryć najczęściej przez badanie palcem przez odbytnicę — niezwykle ważne jest doświadczenie osoby badającej. W przypadku podejrzenia raka prostaty konieczne jest wykonanie ultrasonografii przezbrzusznej, podczas której ocenie zostanie poddany układ moczowy, a następnie ultrasonografii przezodbytniczej. Szczegółowe rozpoznanie raka gruczołu krokowego określa się na podstawie badania histopatologicznego z materiału pobranego podczas biopsji raka prostaty.

Leczenie raka prostaty

Sposób leczenia raka prostaty zależy przede wszystkim od interpretacji wyników wykonanych badań diagnostycznych oraz stopnia zaawansowania nowotworu. W przypadku, gdy rozpoznano raka prostaty z niskim ryzykiem, wybieraną metodą "leczenia" jest aktywna obserwacja, a leczenie podejmowane jest wyłącznie, gdy lekarz stwierdzi progresję choroby. Możliwą opcją leczenia jest radykalne leczenie chirurgiczne polegające na usunięciu gruczołu krokowego — możliwe jest wykonanie operacji z wykorzystaniem robota da Vinci. Oczywiście możliwe jest również leczenie onkologiczne z napromienianiem, jednakże stosuje się je wyłącznie u chorych na raka gruczołu krokowego w stadium zaawansowanym. Ważną metodą leczenia raka prostaty jest również hormonoterapia, która polega na blokowaniu receptorów androgenowych w komórkach raka lub ich całkowitym eliminowaniu. Hormonoterapia zazwyczaj jest leczeniem przeznaczonym dla pacjentów, którzy nie kwalifikują się do leczenia radykalnego. Zastosowanie hormonoterapii opóźnia progresję choroby, łagodzi objawy towarzyszące chorobie, jak również zapobiega powstaniu ciężkich powikłań.